TEMEL AYDINLATMA TERİMLERİ

Temel Aydınlatma Terimleri

Işık Şiddeti : Bir ışık kaynağı, ışıksal akısını Φ genelde çeşitli yönlere ve değişik şiddette yayar. Belli bir yönde yayılan ışığın yoğunluğu, ışık şiddeti I olarak adlandırılır.

 

Parıltı : Aydınlatılan cisimlerden yansıyarak ve ışık kaynaklarından doğrudan göze gelen ışık şiddetinin yüzeyin bakış doğrultusundaki izdüşümüne oranıdır. Gözümüze aydınlık tesiri yapan parıltıdır. Birimi ‘nit, atilb veya asb’dir.1 m2 olan bir yüzeyin parıltısı 1 nit (cd/m2) ‘dir.
Kamaşma: Parıltı değerinin gözü rahatsız edecek duruma gelmesidir.
Işık Akısı: Işık akısı bir fiziksel niceliktir ve insan gözünün algıladığı ışık gücünün miktarını ifade eder. Bu tariften de anlaşıldığı gibi, ışık akısı hem ışınım yapan kaynağın gücüne hem de insan gözünün özelliğine bağlıdır.Birimi lumen dir.(lm kısaltmasıyla gösterilir.).Lümen ne kadar yükse ışık o kadar parlak gözükür. 1 lumen= 0.00146 W dır.

 

Aydınlık Düzeyi : Aydınlık şiddeti E, düşen ışıksal akının aydınlatılacak yüzeye olan oranını bildirir.

 

Aydınlık şiddeti, 1 Lm değerindeki ışık akısının 1 m² yüzeye eşit yayılmış şekilde düştüğü durumda 1 lx değerindedir.Birimi lux (lx) tür.Etkinlik Faktörü (e) : Işık kaynağının etkinlik faktörü,kaynaktan çıkan toplam ışık akısının kaynağın gücüne oranıdır.Birimi lümen/watt (lm/w) dır.

 

Watt : Watt güç birimidir. Genellikle lümenle karıştırılır. Lümen bir lambanın parlaklığını belirtir, watt ise o lambanın yanarken harcadığı güçtür. AYNI TİPTE BİR LAMBA’NIN yüksek watt değerine sahip olanı yüksek lümen, düşük watt değerine sahip olan düşük lümen verir.

Armatür Verimi (η) : Bir aydınlatma armatüründen çıkan ışık akısının armatür içindeki lambanın ürettiği ışık akısına oranıdır.
Renk Sıcaklığı: Kelvin Sıcaklığıda denilen renk sıcaklığı,ışık kaynağının kendisinin genel rengini ifade eder. Rengin sıcaklığı Kelvin ile ölçülür.Düşük kelvinler (ör. 3000K) sıcak ışığı, yüksekler ise ör (8000K) düşük sıcaklığı belirtir. 5000-6500 arası Kelvin gün ışığına karşılık gelir.LED’ler ise, 10000K ile 2500K arası değişim gösteren renk sıcaklıklarında sunulmaktadır. Bu aralık LED’lerin çok değişik uygulamalarda kullanılmasına olanak vermektedir. Daha sıcak renk sıcaklıklarında LED’lerin ışıksal verimi düşer.Işığı oluşturan bütün renklerin renk sıcaklıkları üç ana grupta toplanır:Sıcak beyaz 3300 K ve altıDoğal beyaz 3300-5000 KGün ışığı beyazı 5000K ve üzeri.

Renksel Geriverim: Kullanılan yere ve görüş amacına bağlı olarak, yapay ışığın, renk algılamanın olabildiğince hassas gerçekleşmesini (gün ışığında olduğu gibi) sağlanması gerekir. Bunun için ölçüt,bir ışık kaynağının renksel geriverim özellikleridir. Bu özellikler “ Genel Renksel Geriverim Endeksi”nde Rа olarak ifade edilirler.Ra = 100 değerine sahip bir ışık kaynağı tüm renkleri, referans ışık kaynağı altındaki gibi optimal gösterir. Veya Ra değeri azaldıkça renklerin doğru olarak yansıması da giderek azalacaktır.

Renksel Geriverim Grupları
CIE Renksel Geriverim indeksi (Ra)
1A
Ra≥90
1B
90≥Ra≥80
2
80≥Ra≥60
3
60≥Ra≥40
4
40≥Ra≥20